نگاهی کوتاه به تاریخچه‌ی ساخته‌شدن «بیت‌کوین» و نقش «ساتوشی ناکاموتو» بر اون
سرفصل‌هایی که توی این مقاله بهش می‌پردازیم:
- فناوری بلاک‌چین و شبکه بیت‌کوین
- تغییرات و زمان‌بندی مهم بیت‌کوین
- نقد و بررسی بیت‌کوین
- قوانین و مقررات مرتبط با بیت‌کوین
- تغییرات قیمتی و میزان پذیرش بیت‌کوین
- تکنولوژی‌های جانبی بر پایه بلاک‌چین
- بیت‌کوین و مسائل اجتماعی
معرفی بیت‌کوین و پیدایش اون
بیت‌کوین، اولین ارز دیجیتال و پرمخاطب‌ترین رمزارز جهانه. در ماه اکتبر سال 2008، یه شخص ناشناس (بعضیا معتقدن که یک نفر نبوده، و یه گروه پشتش بوده) تحت عنوان «ساتوشی ناکاموتو» کاغذ سفیدی رو به نام «برنامه‌نویسی آینده‌ی پول» منتشر می‌کنه. تو ژانویه‌ی 2009، بلاک‌چین (زنجیره بلوک‌ها) به‌عنوان پایگاه داده‌ای برای ثبت تراکنش‌های بیت‌کوین فعالیت خودش و شروع کرد.
ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) اسم مستعاریه که توسط نویسنده (یا نویسندگان) اصلی برنامه‌نویسی آینده پول، یعنی همون بیت‌کوین، استفاده شد. این اسم مستعار برای ناشناس موندن نویسنده‌ی بیت‌کوین به کار گرفته شد و هویت واقعیش تا این لحظه شناخته‌شده نیست.
ساتوشی ناکاموتو که اولین نسخه از سند بیت‌کوین و تو اکتبر 2008 منتشر کرد و تو ژانویه‌ی 2009 شبکه بیت‌کوین و راه‌اندازی کرد، تا دسامبر 2010 با جامعه‌ی بیت‌کوین ارتباط داشت و بعد از اون تاریخ، فعالیت‌های خودش و متوقف کرد و به‌صورت کامل از نظرات و پیگیری‌ها دور شد.
ساتوشی ناکاموتو از اول تلاش کرد که هویتش و مخفی کنه، اما با گذر زمان، این ناشناس بودن هویت واقعیش، باعث شد که به یکی از شخصیتای مرموز و معروف تو دنیای بیت‌کوین تبدیل بشه. از اون موقع تا به امروز، اطلاعات زیادی از هویت واقعی ساتوشی ناکاموتو در دسترس نیست و هویت اون هنوز یکی از بزرگ‌ترین رازهای دنیای دیجیتاله.
خیلیا برای کشف هویت ناکاموتو تلاش‌کردن، اما هنوز هیچ‌کس نتونسته به‌طورقطعی و قابل‌اثبات هویت اصلی اون و فاش کنه. این موضوع کماکان یه معما و یکی از موضوعات جذاب تو حوزه‌ی بیت‌کوینه که تا این لحظه برای محققین، رسانه‌ها و علاقه‌مندان به بیت‌کوین توی صدر اخبار جالب و قابل پیگیریه.
فناوری «بلاک‌چین» و شبکه «بیت‌کوین»
بیت‌کوین بر اساس فناوری بلاک‌چین کار می‌کنه که امکان ثبت تراکنش‌ها و انتقال ارزها رو بدون نیاز به واسطه‌های مرکزی فراهم می‌کنه. بلاک‌چین به‌صورت زنجیره‌ای از بلوک‌ها که هر کدوم حاوی تراکنش‌ها هستن، عمل می‌کنه. این فناوری، تغییرات و اعتبار و به‌صورت شفاف و غیرقابل‌انکار فراهم می‌کنه.
بلاک‌چین که یه فناوری مبتنی بر شبکه ست، اول برای اجرای بیت‌کوین طراحی شد، اما رفته‌رفته توی صنایع دیگه هم استفاده شد و توسعه پیدا کرد.
بلاک‌چین به‌صورت یک زنجیره از بلوک‌ها عمل می‌کنه که توی اون، هر بلوک حاوی اطلاعات تراکنش‌ها و داده‌های مختلفه و به‌طور خودکار به بلوک‌های بعدی متصل می‌شه.
این زنجیره‌ی بلوک‌ها تو شبکه‌ی متصل‌به‌هم، توسط نودهای مختلف که کامپیوترهای شخصی یا سرورها هستن، نگهداری می‌شه.
نقش بیت‌کوین تو بستر بلاک‌چین به‌عنوان اولین ارز دیجیتال اهمیت بسیار زیادی داره و می‌تونه به‌عنوان نقطه‌ی عطفی تو تاریخچه‌ی این فناوری قلمداد بشه. بیت‌کوین با ایجاد بلاک‌چین، باعث شکل‌گیری یه سیستم معتبر برای ثبت و تأیید تراکنش‌ها، بدون نیاز به واسطه‌های مرکزی شد. از وقتی‌که بیت‌کوین به‌عنوان اولین کاربرد از بلاک‌چین بهره‌برداری شد، این تکنولوژی خیلی مشهور شد.
نقش بیت‌کوین تو بستر بلاک‌چین شامل این موارد می‌شه:
تأیید تراکنش‌ها
بلاک‌چین بیت‌کوین به‌عنوان کتاب‌حساب دیجیتال برای ثبت تراکنش‌های ارز دیجیتال به کار می‌ره. هر تراکنش که تو بیت‌کوین انجام می‌شه، به‌صورت بلوک‌هایی تو زنجیره‌ی بلوک‌ها ثبت می‌شه و توسط ماینرها تأیید و به بقیه‌ی نودها منتقل می‌شه.
امنیت
بلاک‌چین بیت‌کوین به‌عنوان یه شبکه‌ی عمومی، امنیت بالایی برای تأیید و انجام تراکنش‌ها فراهم می‌کنه. ساختار بلاک‌چین و تکنولوژی رمزنگاری که توی اون استفاده می‌شه، از تقلب و دست‌کاری با تراکنش‌ها جلوگیری می‌کنه.
حفاظت از حریم خصوصی
بلاک‌چین بیت‌کوین اطلاعات تراکنش‌ها رو با استفاده از رمزنگاری به‌طور ایمن ذخیره می‌کنه. این موضوع باعث می‌شه تا هر تراکنشی بطور عمومی قابل‌مشاهده باشه، اما هویت اشخاص، پشت تراکنش‌ها مخفی بمونه.
بی‌نیازی به واسطه‌ها
بلاک‌چین بیت‌کوین بدون نیاز به واسطه‌های مرکزی؛ مثل: بانک‌ها یا مؤسسات مالی، تراکنش‌ها رو امکان‌پذیر می‌کنن. این کار باعث می‌شه که کاربرهای بیت‌کوین به‌طور مستقیم و بدون واسطه با همدیگه تراکنش‌ها رو انجام بدن.
طراحی برای کاربردهای دیگه
ایده‌ی بلاک‌چین بیت‌کوین باعث شکل‌گیری تصورات و کاربردهای مختلفی تو صنایع و زمینه‌های مختلف شد. این تکنولوژی برای تأیید و انتقال اطلاعات تو زمینه‌هایی مثل: لجستیک، زنجیره‌ی تأمین، انتخابات، ثبت املاک و مالکیت فکر شد.
بیت‌کوین به‌عنوان اولین کاربرد برتر دنیای بلاک‌چین، این فناوری رو به دنیا معرفی کرده و باعث توسعه و شهرت بلاک‌چین تو صنایع مختلف دیگه هم شده. این فناوری با پتانسیل‌هایی که داره می‌تونه تبدیل‌کننده‌ی قدرتمندی برای اجرای کلی تغییر تو اکثر سیستم‌ها و فرایندها باشه.
تغییرات و زمان‌بندی مهم بیت‌کوین
بیت‌کوین تا حالا تغییرات زیادی رو پشت سر گذاشته. از ماینینگ با کامپیوترهای شخصی گرفته تا استفاده از ASIC ها؛ از مراودات معامله‌ای تا ایجاد شبکه‌های Lightning.
در کنار تحول در قوانین و الگوریتم‌های بیت‌کوین، تغییرات قیمت، تکنولوژی‌های مرتبط و اصلاحات اجرایی مختلف، به چندتا از تغییرات و زمان‌بندی‌های کلیدی بیت‌کوین اشاره می‌کنیم:
- انتشار برنامه‌نویسی آینده پول (اکتبر 2008)
- راه‌اندازی بیت‌کوین (ژانویه 2009) و ایجاد اولین بلوک یا «بلوک سرنخ»؛ این بلوک نماد شروع رسمی شبکه‌ی بیت‌کوین بود
- تولد بیت‌کوین؛ بلاک پیشنهادی با عنوان «بلوک اشغال‌شده» که شامل 50 تا بیت‌کوین از اولین بلوک ارسالی در شبکه بیت‌کوین بود، توسط ساتوشی ناکاموتو به هال فینی ماین شد و بیت‌کوین‌های اولیه ایجادشدن.
- انتشار نسخه 0.1.0 نرم‌افزار بیت‌کوین؛ این نسخه‌ی اولیه به‌عنوان نرم‌افزار بیت‌کوین برای استفاده عمومی منتشر شد و باهاش می‌شد ماینینگ و تراکنش‌های ارز دیجیتال انجام داد.
- اولین معامله بیت‌کوین (22 مه 2010)؛ اولین معامله‌ی کالا بر اساس بیت‌کوین، بین لاسزلو هانگجیز و جرمی استوری انجام شد. جرمی ۱۰۰۰۰ بیت‌کوین به‌ازای دو تا پیتزا خرید!
- تغییرات قوانین و الگوریتم‌ها؛ در طول سال‌ها، خیلی از تغییرات مهم تو قوانین و الگوریتم‌های بیت‌کوین انجام شدن. این تغییرات ممکنه به‌منظور بهبود امنیت، کارایی و قابلیت‌های بیت‌کوین صورت‌گرفته باشه.
- تقسیمات یا “هاردفورک‌ها” (Hard Forks)؛ خیلی از تغییراتی که تو بلاک‌چین بیت‌کوین باعث تقسیمات (هاردفورک‌ها) شد، ارزهای دیجیتال جدیدی مثل بیت‌کوین کش و بیت‌کوین گلد و به وجود آورد.
- تغییرات قیمت؛ بیت‌کوین قیمت‌های نوسان‌دهنده و تغییرات قیمتی زیادی رو در طول زمان تجربه کرده. این ارز دیجیتال از ارزش صفر تا بیشتر از ۶۰٬۰۰۰ دلار برای هر بیت‌کوین هم رسید!
- توسعه‌های فناوری؛ توسعه‌هایی مثل معرفی شبکه Lightning برای افزایش تراکنش‌های بیت‌کوین و تغییرات توی ابزارها و رابط‌های بیت‌کوین برای راحت‌تر شدن استفاده از این ارز دیجیتال انجام شده.
- تغییرات تو استفاده و پذیرش بیت‌کوین؛ از زمان تأسیس بیت‌کوین، تعداد فروشندگان، شرکت‌ها و خدماتی که بیت‌کوین و به‌عنوان روش پرداخت قبول کردن، روزبه‌روز در حال زیاد شدنه.
اینا فقط چند مورد از تغییرات و زمان‌بندی‌های مرتبط با بیت‌کوینن و ممکنه بیشتر با گذر زمان اتفاقات و تغییرات دیگه‌ای هم رخ بده.
نقد و بررسی بیت‌کوین
نظرات درباره‌ی بیت‌کوین مختلفه. خیلیا اعتقاد دارن که بیت‌کوین، آینده‌ی ارزها رو تغییر می‌ده، درحالی‌که خیلی دیگه، اون رو مشکوک و حتی غیرقابل‌اعتماد می‌دونن.
قوانین و مقررات مرتبط با بیت‌کوین
بیت‌کوین تو خیلی از کشورها با قوانین و مقررات مختلفی مواجهه. خیلی از کشورها این ارز دیجیتال و قانونی تصویب کردن، درحالی‌که بقیه‌ی دنیا هنوز اون رو غیرقانونی می‌دونن.
این تفاوت‌ها ناشی از گسترش و پذیرش مختلف بیت‌کوین تو کشورها و تصمیمات حکومت‌ها در مورد تنظیم این فضای دیجیتاله. اینجا به چند مورد از موارد قانونی و مقررات عمومی مرتبط با بیت‌کوین اشاره می‌کنیم:
- قانون برخوردهای مالی (AML) و مبارزه با تأمین منابع انتقال‌دهندگان تروریسم (CFT)
- مقررات ثبت و شناسایی
- ممنوعیت‌ها و محدودیت‌ها
- مالیات
- مقررات بانکی و مالی
تا دو سال پیش بیت‌کوین توی بیشتر کشورها به‌طور رسمی پذیرفته‌نشده بود، بااین‌حال، خیلی از کشورها ازلحاظ قانونی و مالی، فعالیت‌های مرتبط با بیت‌کوین و مجاز می‌دونن و از طرفی تعدادی از کشورها هم هستن که بیت‌کوین و به‌عنوان یه ارز رسمی یا واحد معاملاتی نپذیرفتن.
- ایالات‌متحده؛ (به‌عنوان دارایی دیجیتال و مالی مورد قبوله / ازنظر قانونی خیلی از فعالیت‌هاش مجازه)
- کانادا؛ (به‌عنوان دارایی دیجیتال قانونی شناخته می‌شه / ازنظر مالی و مالیاتی هم مورد قبوله)
- استرالیا؛ (به‌عنوان دارایی دیجیتال قانونی شناخته می‌شه / از طریق صرافی‌ها و بورس‌های مالی خریدوفروش می‌شه)
- اتحادیه‌ی اروپا؛ (تو خیلی از کشورهای زیر نظر اتحادیه‌ی اروپا قانونیه و فعالیت‌های مرتبط با اون موردحمایت هم قرار می‌گیره)
- ژاپن؛ (به‌عنوان ارز قانونی شناخته می‌شه / از طریق بورس‌ها و صرافی‌های مالی، معامله می‌شه)
- سوئیس؛ (به‌عنوان دارایی مجازی شناخته می‌شه / از طریق صرافی‌ها و بورس‌ها قابل‌خرید و فروشه)
- کره جنوبی؛ (به‌عنوان ارز دیجیتال قانونی قابل قبوله / از طریق صرافی‌ها و بورس‌های مالی معامله می‌شه)
البته که با گذشت زمان امکان زیادی وجود داره که این ارز دیجیتال شگفت‌انگیز توی اکثر (و کم‌کم همه جای دنیا) قانونی بشه.
تغییرات قیمتی و میزان پذیرش بیت‌کوین
بیت‌کوین تاریخچه‌ای پر از تغییرات قیمتی داره. از زمانی که ارزشش صفر بوده تا وقتی‌که چیزی بیشتر از چند میلیون دلار شد. این ارز دیجیتال رونق‌ها و ورشکستگی‌های زیادی رو تجربه کرده. البته میزان پذیرش بیت‌کوین بین فروشنده‌ها و خدمات دیگه هم تغییراتی داشته.
تغییرات قیمتی و پذیرش بیت‌کوین دو جنبه‌ی کلیدی از تاریخچه‌ی این ارز دیجیتال به‌حساب میان:
تغییرات قیمتی
رشد قیمتی: از زمان پیدایش بیت‌کوین تا به امروز، ابتدایی‌ترین قیمت بیت‌کوین معادل چند سنت بود و به‌مرورزمان به چندین دلار رسید؛ اما از سال 2017 به بعد، بازار بیت‌کوین تجربه‌ی رشد ناگهانی و بسیار نوسان‌دهنده‌ای به نام بول‌ران رو داشت که باعث رسیدن به قیمت‌های خیلی بالاتری مثل ۲۰٬۰۰۰ یا ۳۰٬۰۰۰ دلار برای هر بیت‌کوین شد.
نزول قیمتی: از طرفی، بازار بیت‌کوین تجربه‌ی نزولات ناگهانی رو هم داشته. این نزولات ممکنه به دلیل خبرها، اطلاعات مرتبط با تنظیمات قانونی یا هر رویداد دیگه اتفاق بیافته.
پذیرش بیت‌کوین
پذیرش تجاری: خیلی از شرکت‌ها و تاجرها؛ فروشگاه‌ها، رستوران‌ها، خدمات آنلاین و حتی شرکت‌های بزرگ از بیت‌کوین به‌عنوان یه روش پرداخت برای کالا و خدماتشون پذیرش می‌کنن.
بانک‌ها و مؤسسات مالی: خیلی از بانک‌ها و مؤسسات مالی تو بعضی کشورها از بیت‌کوین و تکنولوژی بلاک‌چین به‌عنوان ابزاری برای انتقال و ذخیره‌سازی ارز دیجیتال استفاده می‌کنن.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری: تو این چند سال گذشته، خیلی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری مثل صندوق‌های معاملاتی بیت‌کوین به‌خاطر سرمایه‌گذاری تو این ارز دیجیتال تشکیل شدن.
حمایت دولتی: خیلی از کشورها مثل «السالوادور» تو سپتامبر 2021، بیت‌کوین و به‌عنوان یه ارز قانونی شناختن و اجازه می‌دن تا ارز دیجیتال به‌عنوان یه روش معامله و پرداخت قانونی تو این کشور استفاده بشه.
البته چون بازار بیت‌کوین خیلی از اون‌چیزی که فکرش و بکنیم پویاتره و دارای نوسان زیادیه، این تغییرات قیمتی و البته پذیرشش تو همه جای دنیا، مدام درحال‌توسعه و تغییره و ممکنه که حتی در آینده تغییرات بیشتری رو هم ازش ببینیم.
تکنولوژی‌های جانبی بر پایه‌ی بلاک‌چین
با موفقیت بیت‌کوین، فناوری بلاک‌چین به‌عنوان یه زیرساخت مهم تو زمینه‌های مختلفی به‌کارگرفته‌شده. این وسط ارزهای دیجیتال دیگه‌ای هم بر پایه بلاک‌چین ایجاد شدن و استفاده از اون‌ها در زمینه‌های مالی، لجستیک، زنجیره‌ی تأمین و غیره همیشه موردبررسی قرارگرفته می‌شه.
بیت‌کوین و مسائل اجتماعی
بیت‌کوین نه‌تنها با پتانسیل‌ها و مزایای خودش موردتوجه قرارگرفته، بلکه مواردی مثل تمرکز ثروت، اندازه‌ی مصرف انرژی بالا برای ماینینگ، استفاده تو فعالیت‌های غیرقانونی و تأثیر روی توزیع نابرابری هم موضوع‌های قابل‌بحث و جدلی هستن.
افزایش آگاهی از فناوری بلاک‌چین؛
بیت‌کوین با ارائه‌ی تکنولوژی بلاک‌چین به جهان، دانش بیشتری از مزایا و کاربردهای این فناوری نوین و به دنیا اضافه کرده. بلاک‌چین به‌عنوان یه سیستم برتر و امن برای ثبت تراکنش‌ها و اطلاعات توی سراسر دنیا وسعت پیداکرده.
تغییر در سیستم‌های مالی؛
بیت‌کوین با امکان انتقال سریع و ارزون، عدم نیاز به مؤسسات مالی مرکزی و البته مالیات‌های کمتر روی تراکنش‌ها، می‌تونه تغییرات اساسی تو سیستم‌های مالی خیلی از کشورها ایجاد کنه.
تحول در حوزه پرداخت‌ها و انتقال وجه؛
با استفاده از بیت‌کوین و فناوری بلاک‌چین، انتقال وجوه بین کشورها خیلی سریع‌تر شد و هزینه‌ی خیلی کمتری هم داشت. از طرفی این ارز دیجیتال می‌تونه برای اونایی که فقط به سیستم‌های بانکی محدود دسترسی دارن، یه ی گزینه مفید و جذاب باشه.
حمایت از غیرمنطقی‌ها؛
در مقابل همه‌ی خوبی‌ها، بیت‌کوین و ارزهای دیجیتال دیگه می‌تونه به کمک یه سری افراد و یا جریانات غیرمنطقی یا غیرقانونی بیاد. تو این وضعیت ممکنه به‌واسطه‌ی بیت کوین و ارزهای دیجیتال به نقض قوانین مالی، ترافیک مواد مخدر، پول‌شویی و حمایت از تروریسم هم کمک بشه؛ البته نباید فراموش کرد که بیت کوین و ارزهای دیجیتال یه انقلاب مالی در دنیا ایجاد کرده که طبیعتاً می‌شه ازش به‌خوبی یا بدی استفاده کرد و آروم آروم باید با ایجاد قوانین و بزرگ‌تر کردن گسترده و بهتر کردن فرهنگ استفاده ازش، مسیر بهتری رو برای این تحول بزرگ هموار کرد.
تأثیرات روی برابری اقتصادی؛
بیت‌کوین امکان استفاده از ارز دیجیتال و برای همه افراد، در همه جای جهان فراهم می‌کنه. این می‌تونه به افزایش برابری اقتصادی و کاهش تبعیض‌ها هم منجر بشه.
ایجاد فرصت‌های کسب‌وکار و اشتغال؛
بلاک‌چین و ارزهای دیجیتال، فرصت‌های جدیدی رو برای کسب‌وکارها و شرکت‌ها ایجاد کردن. این فناوری‌ها به‌عنوان یه بستر نوآورانه و کارآفرین تو دنیای دیجیتال عمل می‌کنه.
مسائل محیطی؛
فعالیت‌های ماینینگ بیت‌کوین و ارزهای دیجیتال از مصرف بالای انرژی برق برخوردارن. این می‌تونه روی برق مصرفی، انتشار گازهای گلخانه‌ای و اثرات محیطی دیگه تأثیر بذاره.
در کل، بیت‌کوین و فناوری بلاک‌چین تأثیرات چشمگیری ازلحاظ اقتصادی، مالی، فناوری و اجتماعی روی جهان داشتن و از طرفی نقش مهمی هم تو تغییرات و نوآوری‌های آینده می‌ذارن. این تأثیرات، به همراه مزایا و چالش‌های اون نشون‌دهنده‌ی اهمیت دقیق مطالعه و تحقیق روی این زمینه‌ست.
ممنون که تا پایان این مقاله همراه ما بودید.
